Tarımsal girdi fiyatları, mayıs ayında aylık bazda yüzde 5,51, yıllık bazda ise yüzde 123,72 artışla üzerken Makine ihracatının 12 milyar dolara yükselmesi sevindirdi.
Tarımsal Girdi Fiyat Endeksinde (Tarım-GFE) mayıs ayında bir önceki aya göre %5,51, bir önceki yılın Aralık ayına göre %67,77, bir önceki yılın aynı ayına göre %123,72 ve on iki aylık ortalamalara göre %61,54 artış gerçekleşti.
TÜİK tarafından açıklanan verilere göre, ana gruplarda bir önceki aya göre tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksinde %5,15, tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksinde %5,55 artış gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre göre tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksinde %67,70, tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksinde %133,09 artış gerçekleşti.
Yıllık Tarım-GFE’ye göre 7 alt grup daha düşük, 4 alt grup daha yüksek değişim gösterdi. Yıllık artışın düşük olduğu alt gruplar sırasıyla, %32,06 ile veteriner harcamaları ve %45,53 ile tohum ve dikim materyali oldu. Buna karşılık, yıllık artışın yüksek olduğu alt gruplar ise sırasıyla, %236,45 ile gübre ve toprak geliştiriciler ve %184,42 ile enerji ve yağlar oldu.
Aylık Tarım-GFE’ye göre 8 alt grup daha düşük, 3 alt grup daha yüksek değişim gösterdi. Aylık artışın düşük olduğu alt gruplar sırasıyla, %1,01 ile gübre ve toprak geliştiriciler ve %1,22 ile enerji ve yağlar oldu. Buna karşılık, aylık artışın yüksek olduğu alt gruplar ise sırasıyla, %8,65 ile hayvan yemi ve %8,00 ile diğer mal ve hizmetler oldu.
Makine ihracatı ilk yarıda 12,5 milyar dolara yükseldi
Türkiye’nin makine ihracatı yılın yarısında 2021’in aynı dönemine göre yüzde 7,9 artarak 12,5 milyar dolar oldu.
Makine İhracatçıları Birliği Başkanı Kutlu Karavelioğlu, Türkiye’nin Uzak Doğu ülkelerinden gelen makinelere, bu yıl her ay 150 milyon dolar daha fazla ödediğini belirterek, “Bu bölgeden makine ithalatı aynı hızda sürerse, Doğu ülkelerine yıl sonunda ödeyeceğimiz tutar 10 milyar doları aşacak. NASA’nın James Webb Uzay Teleskobu’nu yapmak için harcadığı parayı, Türkiye her yıl Uzak Doğu makineleri için harcıyor” dedi.
Karavelioğlu, Türkiye’nin makine ihracatında yerli katma değer oranı en yüksek ülkelerden biri olduğunu belirterek, “ Yani dolardan çok, TL’ye ihtiyacımız var. Bu sebeple sektörümüz için 1 Euro’nun kaç Dolar olduğundan çok, kaç TL olduğu önemlidir. Döviz kurlarının TL karşısında doğal seviyelerinde oluşması bu süreçte denge yaratıcı bir unsur olabilir” değerlendirmesi yaptı.
“Resesyon ihtimali bizi düşündürüyor”
ABD’nin ardından AB’nin de sıkılaşma politikasına geçmesiyle birlikte Batı’daki makine ve teçhizat yatırımları önemli ölçüde yavaşlayabileceğini kaydeden Karavelioğlu, “ Ana pazarlarımızda resesyon ihtimali bizi düşündürüyor. Diğer yandan, üretimin coğrafya değişikliğiyle görülür hale gelip, pandemi sürecindeki güçlü ve güvenilir duruşumuzla artan ilginin, sürdürülebilirlik yatırımlarıyla zirve yapacağı yönündeki umudumuzu hâlâ koruyoruz. İhracat artış hızımız yüzde 10 üzerinde tutunabilirse, seneyi bu yılki hedefimiz olan 27 milyar dolara yakın bir yerde kapatabileceğiz” dedi.
Karavelioğlu, enerji dönüşümünün bütün ülkelerde üretim ölçekleri üzerinde ciddi bir tehdit unsuru olduğunu, ham ve yardımcı madde maliyetlerinden başlayarak genel imalat sanayiinin faaliyet yapısını derinden etkileyebileceğini belirterek, şunları söyledi: “Resesyon korkusu arz talep dengesizliği ile oluşan spekülatif ortamı yatıştıran bir etki ortaya koysa da küresel siyasi belirsizliklerin körüklediği stoklu çalışma mecburiyeti ortadan kalkacak gibi görünmüyor. Üretimi son iki yılda üst üste yüzde 9 ve yüzde 32 artan makine sektörümüz artık çok daha rekabetçi fakat çok daha fazla işletme sermayesine ihtiyaç duyuyor. Büyümüş ölçekleri muhafaza etmek için dış pazarların yavaşladığı dönemlerde içeride daha fazla iş yapmak mecburiyetindeyiz. Türkiye’nin makine ve teçhizat yatırımlarında son iki yılda üst üste elde edilen yüzde 21 ve yüzde 24’lük fevkalade artışların tekrarlanması zor ama ihracat eksenli bir büyüme politikası güttüğümüze göre, üretim yatırımlarını anti-enflasyonist tedbirlere rağmen sürdürmenin yollarını da bulmalıyız. Genel imalat sanayii yatırımlarının genelde uzun vadeli yabancı ve hatta dış kaynakla finanse ediliyor olması yatırım iştahını çok çabuk etkileyecektir. Hal böyleyken kendi paramızı
