M. Tanzer Ünal
Bayburtlu Tanzer bey zaman zaman memleketine ilişkin harika yazılar yazar. Kendisi ile görüştüm. Yazılarınızı bende kullanabilir miyim? diye. Nazik üslubu ile ‘evet’ dedi.
Bu haftaki yazısı hoşuma gitti. Sizlerle paylaşmak istedim.
“Kenan Yavuz Etnografya Müzesi”
Cumartesi günü BAKSI Müzesi’ni yazmıştım.
BAKSI, Prof. Dr. Hüsamettin Koçan’ın “köye dönüş” projesiydi.
Bugün de yine bir “köye dönüş” projesinden söz edeceğim.
Kenan Yavuz Etnografya Müzesi’nden…
84 bin nüfuslu Bayburt’ta iki önemli müze, ikisi de görülmeye değer.
Bugün anlatacağım Kenan Yavuz Etnografya Müzesi, Bayburt’a 40 kilometre uzaklıktaki Demirözü Vadisi’nde, Demirözü Baraj Gölü’nün yakın çevresinde.
Müze, eski adıyla “Loru” bugünkü adıyla Beşpınar Köyü’nde.
Müzenin kurucusu, isminden de anlaşıldığı üzere, Türkiye’de bir dönem önemli şirketlerde üst düzey yöneticiliği de yapan işadamı Kenan Yavuz.
Size müzeden önce Kenan Yavuz’u anlatmak istiyorum.
Kenan Yavuz’u tanıyınca, “Etnografya Müzesi”nin nasıl ve neden ortaya çıktığını daha iyi anlayacaksınız.
Kenan Yavuz kim?
Satırbaşlarıyla…
*1959’da Bayburt Beşpınar Köyü’nde doğdu.
*1981’de Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi İşletme Bölümü’nden mezun oldu.
*İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü’nde yüksek lisansını tamamladıktan sonra 1985’de özel sektörde profesyonel yönetici olarak çalışmaya başladı.
*2004 yılı Mart ayında PETKİM Petrokimya Holding Yönetim Kurulu Üyeliğine, Mayıs 2004 tarihinde PETKİM Genel Müdürlüğü görevine atandı.
*Türkiye’nin en önemli stratejik kuruluşlarının başında gelen PETKİM Petrokimya Holding’in en uzun süre görev yapan genel müdürü olarak özelleştirilme sürecini yönetti ve 2008 yılında tamamladı.
*PETKİM Holding’i satın alan Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi SOCAR’ın talebi ile özelleştirme sonrası PETKİM Genel Müdürü olarak görevine devam etti.
*2009 yılında SOCAR’ın Türkiye’deki faaliyetlerini genişletme kararı çerçevesinde, kurulması kararlaştırılan SOCAR Türkiye Enerji AŞ’de Başkan/CEO görevine atandı.
*2009 yılından itibaren, SOCAR Türkiye Enerji A.Ş. bünyesinde STAR Rafinerisi, Petlim Limancılık , SOCAR Power Enerji Yatırımları ve Dağıtım şirketlerini kurdu ve yönetti.
*Rafineri-Petrokimya–Enerji-Lojistik-Dağıtım entegrasyonuna dayalı olarak Türkiye ekonomi tarihinin en büyük sanayi yatırımcısı haline gelen SOCAR Türkiye Enerji A.Ş.’nin başkanlığı (CEO) görevini Mart 2016’ya kadar yürüttü.
*Profesyonel üst yöneticiliği döneminde PETKİM, Star Rafinerisi, TANAP, Petlim Liman, SOCAR Enerji ve Dağıtım projelerinde 20 milyar Dolar tutarındaki reel sektör yatırımlarının hayata geçmesine liderlik etti.
*2008-2011 yıllarında Ege Bölgesi Sanayi Odası(EBSO) Yönetim Kurulu Üyeliği yaptı.
*2015 Ağustos ayında Türkiye ve Azerbaycan stratejik ortaklığında, SOCAR bünyesinde gerçekleşen STAR Rafinerisi, TANAP Doğalgaz Boru Hattı, Petlim Limanı, enerji ve petrokimya yatırımlarında gösterdiği başarılı çalışmalar ve “iki devlet bir millet” anlayışının hayata geçmesindeki üstün gayretleri nedeniyle, Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından “TERAKKİ MADALYASI” ile ödüllendirildi.
*Profesyonel yaşamından sonra kendi işlerini kurdu. Bu işlerden biri de Dilovası’nda bulunan İrfan Plastik.
Ve Kenan Yavuz’un köye dönüşü
Kenan Yavuz iş dünyasında önemli görevler üstleniyor, çok yoğun çalışıyor, para kazanıyor, kendi işini kuruyor ve 2012 yılında kendi ifadesiyle “doğup büyüdüğü topraklara vefa borcunu ödemeye” karar veriyor.
Bir sosyal sorumluluk projesi olarak “Kültür Evi” çalışmasını başlatıyor, bu çalışma süreç içinde “Kenan Yavuz Etnografya Müzesi”ne dönüşüyor.
Kurduğu Kenan Yavuz Kültür Vakfı çatısı altında, Bayburt Demirözü İlçesi, Beşpınar Köyünde 15 bin metrekare alan üzerinde 26 farklı mekândan oluşan Etnografya Müzesi, 2021 yılında Avrupa Müze Forumu (EMF/EMYA) tarafından “Avrupa’da Yılın Müzesi” (European Museum of the Year Award) ödülünü,2022 yılında ise Avrupa Birliği Kültür Mirası Europa Nostra ödüllerini kazanıyor. Böylece alanında dünyanın en önemli iki ödülüne birden sahip ilk müze ve kurum oluyor.
2022’de bir ödül de Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan geliyor.
Amaç, eski hayatı yeni hayat içinde görünür kılmak
Ziyarete gittiğimizde Kenan Yavuz da oradaydı, sohbet ettik.
Müze kış aylarında kapalı, Kenan Bey “Nisan başında açıyor, ekim sonunda kapatıyoruz. Yedi ay burada köyümdeyim, beş ay Dilovası ve İstanbul’dayım” dedi.
“Nereden aklınıza geldi?” diye sordum.
Çocukken köyünde yaşadığı hayatı hiç aklından çıkarmamış ki!
Eski köy hayatını yeni yaşam tarzı içinde görünür kılmak için, önce bir kültür evi açmaya karar vermiş.
Ama bakmış yığınla malzeme var, o kültür evi büyümüş büyümüş, bir bina bir bina daha derken 15 bin metrekare içinde 26 binadan oluşan müzeye dönüşmüş.
Kullanılan taşlar ve ahşaplar, çevre köylerde yıkılan evlerden toplanmış.
Kenan Yavuz Etnografya Müzesi’nde neler var?
Saymaya çalışayım:
*Köy evi.
*Su değirmeni.
*Bezir yağı değirmeni.
*Anfi tiyatro ve açık hava sineması.
*Köy meydanı.
*Dede Korkut Türk kimliği kütüphanesi.
*Mescit.
*Tandırlık
*Açık ve kapalı sergi alanları.
*Bayburt güvercin evi.
*Aşhane.
*Konak
Müzenin kuruluş amacı ve misyonu
Kenan Yavuz, kendi adıyla kurduğu müzenin amaç ve misyonunu şöyle açıklıyor:
“Modernleşme ve göç olgusu ile başlayan dönüşümün, köylerimizde meydana getirdiği mimari hasara karşı, bir farkındalık oluşturmak, unutulmaya yüz tutan güzelliklerini, yeni nesillerin akıllarında canlı tutmak ve insanı öne çıkarmayı misyon olarak benimsedik. Geleneksel yerel kültürü, çocuk oyunlarını, masalları, endemik bitkilerin tanıtımını, ağız barı geleneğini, düğün ve kına geleneklerini, imece usulü yapılan faaliyetleri canlı tutulmaya çalışıyoruz. Tırpan ile ot biçme şenliği, tandır şenliği, harman şenliği, kem eğirme şenliği, bulgur yapma şenliği düzenliyoruz. Bütün bu faaliyetleri gelecek yıllarda da genişleterek sürdüreceğiz.”
Alkışlanacak bir çalışma
Ne diyelim, Kenan Yavuz’un “köye dönüş” projesi de gerçekten alkışlanacak bir çalışma.
Bu müze, ülkemizde sanat ve kültüre önem veren herkes tarafından mutlaka ziyaret edilmeli.
Haberin aslı https://www.kocaeligazetesi.com.tr/’de yayındadır.